NGƯỜI ĐANG CHẤP HÀNH HÌNH PHẠT TÙ CÓ ĐƯỢC LẬP DI CHÚC?
Trong thực tế, có nhiều trường hợp người đang chấp hành hình phạt tù có mong muốn định đoạt tài sản của mình sau khi chết. Câu hỏi đặt ra là: người đang bị phạt tù có được lập di chúc hay không? Di chúc do họ lập trong trại giam có được công nhận hợp pháp không?
Căn cứ theo Điều 609 BLDS 2015 quy định:
“Cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.
Người thừa kế không là cá nhân có quyền hưởng di sản theo di chúc.”
Căn cứ theo Điều 610 BLDS 2015 quy định: “Mọi cá nhân đều bình đẳng về quyền để lại tài sản của mình cho người khác và quyền hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.”
Căn cứ Điều 625 BLDS 2015 quy định:
“1. Người thành niên có đủ điều kiện theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 630 của Bộ luật này có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình.
2. Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi được lập di chúc, nếu được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.”
Đồng thời, tại điểm e Khoản 1 Điều 27 Luật thi hành án hình sự năm 2019 cũng quy định phạm nhân có quyền: “Được tự mình hoặc thông qua người đại diện để thực hiện giao dịch dân sự theo quy định của pháp luật”.
Như vậy, quyền lập di chúc là quyền nhân thân gắn liền với cá nhân, không phụ thuộc vào hoàn cảnh, địa vị xã hội, hay tình trạng pháp lý, trừ khi pháp luật có quy định hạn chế cụ thể. Căn cứ theo các quy định trên, người đang bị giam giữ, tạm giam hay chấp hành hình phạt tù vẫn có quyền để lại tài sản của mình cho người khác bằng di chúc miễn là họ đáp ứng các điều kiện về năng lực chủ thể lập di chúc (minh mẫn, sáng suốt, không bị mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự theo theo quy định.
Bên cạnh đó, căn khoản 6 Điều 638 BLDS 2015 quy định:
“Điều 638. Di chúc bằng văn bản có giá trị như di chúc được công chứng hoặc chứng thực
…
6. Di chúc của người đang bị tạm giam, tạm giữ, đang chấp hành hình phạt tù, người đang chấp hành biện pháp xử lý hành chính tại cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh có xác nhận của người phụ trách cơ sở đó.”
Như vậy, di chúc bằng văn bản do người đang chấp hành hình phạt tù lập, nếu được người phụ trách cơ sở giam giữ (ví dụ: giám thị trại giam) xác nhận, sẽ có giá trị pháp lý tương đương với di chúc được công chứng hoặc chứng thực.
Kết luận
Người đang chấp hành hình phạt tù có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình, theo các quy định tại BLDS 2015. Di chúc bằng văn bản do họ lập trong trại giam sẽ được công nhận là hợp pháp nếu đáp ứng các điều kiện về nội dung, hình thức, và đặc biệt là có sự xác nhận của người phụ trách cơ sở giam giữ theo khoản 6 Điều 638 BLDS 2015 thì có giá trị như di chúc được công chứng hoặc chứng thực.
KHUYẾN NGHỊ CỦA LUẬT 3S:
[1] Đây là Bài viết khái quát chung về vấn đề pháp lý mà quý Khách hàng, độc giả của Luật 3S đang quan tâm, không phải ý kiến pháp lý nhằm giải quyết trực tiếp các vấn đề pháp lý của từng Khách hàng. Do đó, bài viết này không xác lập quan hệ Khách hàng – Luật sư, và không hình thành các nghĩa vụ pháp lý của chúng tôi với quý Khách hàng.
[2] Nội dung bài viết được xây dựng dựa trên cơ sở pháp lý là các quy định pháp luật có hiệu lực ngay tại thời điểm công bố thông tin, đồng thời bài viết có thể sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy (nếu có). Tuy nhiên, lưu ý về hiệu lực văn bản pháp luật được trích dẫn trong bài viết có thể đã thay đổi hoặc hết hiệu lực tại thời điểm hiện tại mà mọi người đọc được bài viết này. Do đó, cần kiểm tra tính hiệu lực của văn bản pháp luật trước khi áp dụng để giải quyết các vấn đề pháp lý của mình hoặc liên hệ Luật 3S để được tư vấn giải đáp.
[3] Để được Luật sư, chuyên gia tại Luật 3S hỗ trợ tư vấn chi tiết, chuyên sâu, giải quyết cho từng trường hợp vướng mắc pháp lý cụ thể, quý Khách hàng vui lòng liên hệ Luật 3S theo thông tin sau: Hotline: 0363.38.34.38 (Zalo/Viber/Call/SMS) hoặc Email: info.luat3s@gmail.com
[4] Dịch vụ pháp lý tại Luật 3S:
Tư vấn Luật | Dịch vụ pháp lý | Luật sư Riêng | Luật sư Gia đình | Luật sư Doanh nghiệp | Tranh tụng | Thành lập Công ty | Giấy phép kinh doanh | Kế toán Thuế | Bảo hiểm | Hợp đồng | Phòng pháp chế, nhân sự thuê ngoài | Đầu tư | Tài chính | Dịch vụ pháp lý khác …
